Raak me niet aan, door Andrea Camilleri

De geschiedenis van de literatuur staat vol met grote kleine werken. Van De kleine prins tot Een kroniek van een voorspelde dood. Wat er gebeurt, is dat dit soort werk gewoonlijk niet wordt gevonden in de literatuur van de eenentwintigste eeuw, meer neigt door redactionele oplegging of leessmaak, naar grote romans in termen van afmetingen, waarmee misschien de prijzen van sommige van die omvangrijke exemplaren.

Afgezien van wat gerommel over de uitgeversmarkt, lijkt Don't Touch Me een geweldig klein werk. Om het nog erger te maken, ingekaderd binnen het genre van de misdaadroman (dus vatbaar voor uitgebreide en ingewikkelde werken).

En, hoewel het tegenstrijdig lijkt, zal ik, om over Laura, de onbetwiste hoofdpersoon van deze roman, te praten, de uitgebreide misdaadroman ter sprake brengen: «De waarheid over de Harry Quebert-zaak«. En ik doe het omdat ik het fundamentele parallellisme tussen de twee plots interessant vind. Het kennen van een personage als Laura in het eerste geval of als Nola in het tweede is een beschieting van perspectieven op de mensen die ze in het leven kenden.

De mysteries van Laura of Nola maken ze raadselachtige vragen voor de lezer. Vrouwen die lijken te zijn wie ze niet zijn, of die delen van hun leven verbergen die we heel anders voelen dan hun sociale voorkomen.

Vanaf het eerste moment dat je begint te lezen, Camilleri heeft je gevangen in de zoektocht naar antwoorden op Laura's verdwijning. Een vrouw die alles heeft, die sociaal naar believen lijkt te functioneren, die haar tijd besteedt aan wat ze het liefste doet. Waarom verdwijnen?

Commissaris Maurizi knoopt de eindjes van de zaak aan elkaar (ja, ook zoals Marcus Goldman in de Harry Quebert-zaak). Het verschil tussen deze twee romans zit in de vorm. Raak me niet aan is altijd snel. Korte scenario's en vloeiende dialogen. Korte maar sappige zinnen, subtiele karakterprofielen om je fantasie de vrije loop te laten.

Kleine werken als deze suggereren veel meer dan wat er wordt gelezen. En de waarheid is dat alles te danken is aan de deugd van de auteur, zijn vermogen om je uit te nodigen om opties te overwegen, vragen te stellen, rechtvaardigingen te zoeken.

Samengevat, een geweldige kleine roman zonder uitstel te proeven, zonder retorische excessen maar met de grote synthetiserende handel van de virtuoos van het schrijven. Penseelstreken over historische raadsels en de grote kunstgeschiedenis, die de populaire verbeelding en de verbeelding van kunstliefhebbers zo heeft doen ontwaken.

 Je kunt nu Don't touch me, een roman van Andrea Camilleri, hier kopen: