De ideale en de daadwerkelijke toepassing. De illustere denkers veranderden in fascinerende ideologen die met hun aanpak totalitarisme en dictaturen voedden.Hoe is dat mogelijk? Hoe voedden verschillende landen zich met geweldige ideeën om ze om te zetten in politieke misvormingen?
Mark Lilla presenteert het concept: filotyranny. Een soort magnetisme dat uiteindelijk de idealen en hun denkende geesten naar die echte aanpassing trekt die, alle tegenspraak overwinnend, uiteindelijk het doel voor allerlei middelen rechtvaardigt totdat het is bereikt.
De sleutel, zoals de auteur aangeeft, is EERLIJKHEID. De rede en het intellect zijn gemakkelijk aan te passen aan wat de ideoloog wil zien, voorbij de objectiviteit. De vorm van een constructief ideaal kan uiteindelijk substantieel veranderen, barsten en volledig corrupt raken, maar als de ideoloog zichzelf wil blijven overtuigen dat zijn politieke constructie onmogelijk kan mislukken, als hij zich transcendent voelt wanneer hij gevangen wordt genomen door een politieke partij die macht aan het vergaren is, kan de ideoloog uiteindelijk bezwijken voor de misvorming van zijn werk, een soort spiegel van parallelle realiteit.
Het is een soort fascinatie voor macht, koppigheid vanuit dat perspectief van het overwicht van het eigen ideaal.
Er zijn voorbeelden in elke historische periode, van het felle nazisme met Rosenberg tot het meest gruwelijke marxisme en leninisme van het communisme. Het is merkwaardig hoe zogenaamd verspreide ideeën uiteindelijk het slechtste van de mens concentreren, wat niets anders is dan het denken dat als doctrine wordt beschouwd. Wijsheid verleent dat, wijsheid, maar verkeerd begrepen, wordt het uiteindelijk begrepen als een deugd boven elke andere optie, een absolute waarheid waaruit gemakkelijk haar afgeleide naar autoritaire macht kan worden afgeleid.
Maar elke achteraf heeft een leerpunt. Politiek nieuws is bezaaid met roekeloze denkers. De democratische fundamenten van de meeste westerse landen lijken behoorlijk solide. Maar het is nu al bekend dat momenten van angst, crisis of dreiging een perfecte voedingsbodem zijn voor deze denkers, voor hun acolieten en voor degenen die zich uiteindelijk aan hen en hun absolute idealen overgeven.
Je kunt het boek kopen roekeloze denkers, een zeer interessant essay van Mark Lilla, hier: