2016-жылы ал бизди таштап кетти Имре Кертеш, венгр жазуучусу, 2002-жылы адабият боюнча Нобель сыйлыгы. Кеп 14 жашында Освенцим менен Бухенвальд концлагерлеринде болуу менен чыгармачылыкка зордук менен басып кирген жазуучу жөнүндө болуп жатат.
сыяктуу учурларда Кертеш акырында баяндоодогу дээрлик ар бир көнүгүү жашырылган өмүр баянга айланат, ал жашоого туура келген трагедиялардын тозокто курулган кыялдар менен идеялардын ордосунда.
Ушундай жол менен гана биз башыбыздан өткөн нерселерден ажыратууга бара алабыз. Тирүүлүктүн сюрреализмине сүңгүп чыгуу үчүн роман жазыңыз, романыңыз тамашакөйлүк издеп бүтүрүңүз, ошентип дүйнөгө куулук менен жылмаюңуз, бул дүйнө сизди кыйратпастан, чыныгы жазуучу, аман калган коркунучтар..
Ал эми чыгармачылык боштондуктун милдеттеринин арасында адам баласы кантип желмогузга айланат деген суроолор ар дайым курч турат. Хирургиялык жол менен киргизилген идеалдын үрөй учурарында коом кантип беймаза бойдон кала алат.
Кертеш үзүрлүү жазуучу болгон эмес, бирок анын чыгармалары бүгүнкү күндө маанилүү адамгерчилик менен окулат.
Imre Kertész тарабынан сунушталган 3 роман
Көздөгөн жер жок
Поезддин мүмкүнчүлүк же жашоо деген өңдүү метафорасындагы эң парадоксалдуу нерсе, концлагерлерге бара турган поезддердин эч кандай мүмкүнчүлүктөрү же көздөгөн жери болгон эмес.
Өспүрүмдөрдүн үрөй учурган окуяларды бакытка болгон жаңылыштык издөөгө айландыруу адабий трюкка айланат, бул биздин клеткаларыбыздын ар дайым аман калууга болгон башкарылгыс муктаждыгын чечмелеп, чөлдөгү оазиске же бизди ынандырууга жөндөмдүү акыркы эффект болуп калат. жаңы таңга ийгилик...
Кыскача маалымат: Нацисттик ар кандай концлагерлердеги өспүрүмдүн бир жарым жылдык өмүрүнүн тарыхы (автордун өз денесинде жашаган тажрыйбасы) "Күнөөлөрдүн тагдыры" автобиографиялык текст эмес.
Кертеш энтомологдун салкын объективдүүлүгү менен жана ирониялык алыстан бизге өлүм лагерлеринин зыяндуу чындыгын өзүнүн эң эффективдүү терс таасирлери менен көрсөтөт: адилеттүүлүктү жана өзүм билемдик менен басынтууну жана эң адамгерчиликсиз күнүмдүк жашоону аберрант менен чаташтыргандар. бакыт формасы.
Кечиримдүү күбө “Тагдыр” – баарынан мурда, улуу адабият, окурманга терең жана өчпөс из калтыра алган жыйырманчы кылымдын мыкты романдарынын бири.
Детектив
Детектив жанрында көңүл ачуу максатында окула турган, бирок акырында венгриялык автор башкарган керектүү экзистенциалдык калдыкты калтырып кеткен китеп.
Кыскача маалымат: Латын Америкасынын бир өлкөсүнүн жашыруун полициясынын мүчөсү, Корпуста өзүнүн тажрыйбасын өлүм алдында айтып берет. Ошентип, Имре Кертеш бизге ар дайым бере турган суроолор кайра пайда болот: Адам баласы диктатуранын механизмине кантип тартылат? Ага кантип катышууга болот?
Бул учурда Кертеш аны жабырлануучунун эмес, жазалоочунун көз карашынан баяндайт. Адамдын адеп-ахлактык кайдыгерликке, жан дүйнөсүнүн биротоло жакырланышына өтө үнөмдүүлүк, салкындык менен түшүндүрүп, ошону менен биздин заманды түшүнүүнүн ачкычтарынын бирин табат.
Акыркы конок
Баарыбызда акыркы конокко билет алганбыз. Окуя болгон жерден кете электе жата турган акыркы жер. Акыркы конокто ар бири жабылган жана күтүлбөгөн эсептеринин балансын түзөт. Жазуучунун ар дайым артыкчылыгы бар, ал өмүрлүк эсепти, күндөрдүн эсебин ого бетер молчулук менен жаап, ар бир нерсеге, акыркы күндөрдөгүдөй тунук ыклас менен мамиле жасай алат...
Кыскача мазмуну: Катуу оорулуу жазуучу акыркы көркөм аракетинде өзүнүн башынан өткөн окуялардын жана адам баласынын экстремалдык шарттарда кадыр-барк үчүн күрөшүнүн ички жана кээде тынчсыздандырган күбөлүгүн түзгөн текстти ойлоп табат. Ошентип, Имре Кертеш өзүнүн «өлүм алдындагы прелюдиясынын» хроникасын түп-тамырынан бери чын ыкластан жана өтө ачык-айкындуулуктун чыгармасына айландырат, анын бар экендигин актоо катары ар дайым горизонтто жазылган жазуу. Адабият боюнча 2002-жылдагы Нобель сыйлыгынын акыркы чоң чыгармасы.
