แžŸแŸ€แžœแž—แŸ…แž€แŸ†แž–แžผแž›แž‘แžถแŸ†แž„ แŸฃ แžšแž”แžŸแŸ‹แž‡แŸแžšแŸ‰แžถแž–แŸแž‡แŸ’แžš

แžŸแž˜แžแŸ’แžแž—แžถแž–แž€แŸ’แž“แžปแž„แž€แžถแžšแž•แŸ’แžŸแž–แŸ’แžœแž•แŸ’แžŸแžถแž™แž‚แžบแž‡แžถแž‚แžปแžŽแž’แž˜แŸŒแž˜แžฝแž™แžŠแžพแž˜แŸ’แž”แžธแžฑแŸ’แž™แžขแŸ’แž“แž€แž‚แžทแžแžฌแžขแŸ’แž“แž€แžœแžทแž‘แŸ’แž™แžถแžŸแžถแžŸแŸ’แžแŸ’แžšแžŠแŸแž†แŸ’แž“แžพแž˜แž‘แŸ„แŸ‡แž€แŸ’แž“แžปแž„แžœแžทแžŸแŸแž™แžŽแžถแž€แŸแžŠแŸ„แž™แžแŸ’แžšแžผแžœแž”แž‰แŸ’แž…แž”แŸ‹แž‘แŸ…แžŠแŸ„แž™แžŸแŸแžŽแžถแžšแžธแž™แŸ‰แžผแžŠแŸ‚แž›แžŠแŸ†แž”แžผแž„แž แžถแž€แŸ‹แžŠแžผแž…แž‡แžถแž“แŸ…แž†แŸ’แž„แžถแž™แžŽแžถแžŸแŸ‹แžŠแŸ„แž™แžŸแžถแžšแžแŸ‚แž”แž…แŸ’แž…แŸแž€แž‘แŸแžŸแžฌแžขแžšแžผแž”แžธแŸ” แžขแŸ’แž“แž€แž“แžทแž–แž“แŸ’แž’แž…แžผแž›แž…แžทแžแŸ’แž แž•แžปแž“แžŠแžปแž“แžŠแžปแž“ u แžขแžผแž›แžธแžœแžพแžšแžŸแžถแž แž‚แžบแž‡แžถแžงแž‘แžถแž แžšแžŽแŸแž˜แžทแž“แž’แž˜แŸ’แž˜แžแžถแž–แžธแžš แž“แŸ…แž€แŸ’แž“แžปแž„แž‚แž“แŸ’แžแž“แžทแž‘แŸ’แž‘แŸแžŸแž™แžพแž„แžšแž€แžƒแžพแž‰แžšแžŸแž‡แžถแžแžทแžขแŸ’แž“แž€แžขแžถแž“แžŸแŸ†แž™แŸ„แž‚แž“แŸ„แŸ‡, แžŠแŸ‚แž›แž‡แžทแž, แž€แžถแžšแž–แž“แŸ’แž™แž›แŸ‹แž”แŸ‚แž”แžขแžถแžŽแžถแžกแžผแž€

แž…แžถแžšแŸแž–แŸแž‡แŸ’แžšแŸ” es แž˜แžฝแž™แž‘แŸ€แžแž“แŸƒแžขแŸ’แž“แž€แž‘แŸ†แž“แžถแž€แŸ‹แž‘แŸ†แž“แž„แžŠแŸแžขแžŸแŸ’แž…แžถแžšแŸ’แž™แž‘แžถแŸ†แž„แž“แŸ„แŸ‡ แžŠแŸ‚แž›แžˆแžถแž“แž‘แŸ…แžŠแž›แŸ‹แžขแŸ’แž“แž€แžขแžถแž“แž‡แžถแž…แŸ’แžšแžพแž“แžŠแŸ‚แž›แž˜แžถแž“แž€แž„แŸ’แžœแž›แŸ‹แž•แŸ’แž“แŸ‚แž€แž“แžšแžœแžทแž‘แŸ’แž™แžถแž–แžธแž˜แžผแž›แžŠแŸ’แž‹แžถแž“แž”แŸ†แž•แžปแžแžšแž แžผแžแžŠแž›แŸ‹แž‘แŸ†แž“แžพแž”แž”แŸ†แž•แžปแžแŸ” แž แžพแž™แžœแŸแž‘แž˜แž“แŸ’แžแžšแž”แžŸแŸ‹แžœแžถแžŸแŸ’แžแžทแžแž“แŸ…แž€แŸ’แž“แžปแž„แž€แžถแžšแž‡แžฟแž‡แžถแž€แŸ‹แž‚แŸ’แž“แžถแž‘แŸ…แžœแžทแž‰แž‘แŸ…แž˜แž€แŸ”

แž‚แŸ’แž˜แžถแž“แžขแŸ’แžœแžธแžŠแŸ‚แž›แž˜แžถแž“แž›แž€แŸ’แžแžŽแŸˆแž˜แž“แžปแžŸแŸ’แžŸแžŸแžถแžŸแŸ’แžแŸ’แžšแžŸแŸ†แžแžถแž“แŸ‹แž‡แžถแž„แž€แžถแžšแžŸแžทแž€แŸ’แžŸแžถแžขแŸ†แž–แžธแž€แžถแžšแžœแžทแžœแžแŸ’แžแž“แŸแž“แŸ„แŸ‡แž‘แŸแŸ” แž‚แŸ’แž˜แžถแž“แžขแŸ’แžœแžธแžŠแŸ‚แž›แžขแžถแž…แž‚แŸ’แžšแž”แžŠแžŽแŸ’แžแž”แŸ‹แž›แžพแžขแŸ’แžœแžธแŸ—แž‘แžถแŸ†แž„แžขแžŸแŸ‹แž‘แžถแž€แŸ‹แž‘แž„แž“แžนแž„แž€แžถแžšแž•แŸ’แž›แžถแžŸแŸ‹แž”แŸ’แžแžผแžšแžœแžทแžœแžแŸ’แžแž“แŸ…แž€แŸ’แž“แžปแž„แž€แžšแžŽแžธแžŠแŸ†แž”แžผแž„แž“แžทแž„แž”แžŽแŸ’แžแžถแž›แžฑแŸ’แž™แž˜แžถแž“แž”แžถแžแžปแž—แžผแžแžŸแž„แŸ’แž‚แž˜แžŸแžถแžŸแž“แžถแžฌแž“แž™แŸ„แž”แžถแž™แž‡แžถแž„แžœแžทแž’แžธแž†แŸ’แž–แŸ„แŸ‡แž‘แŸ…แžšแž€แž…แž›แž“แžถแžขแž…แžทแž“แŸ’แžšแŸ’แžแŸƒแž™แŸแž“แŸƒแžขแžšแžทแž™แž’แž˜แŸŒแž˜แž“แžปแžŸแŸ’แžŸแžŠแŸ‚แž›แž€แŸ†แž–แžปแž„แž•แŸ’แž›แžถแžŸแŸ‹แž”แŸ’แžแžผแžšแž‚แŸ’แžšแž”แŸ‹แž‘แžธแž€แž“แŸ’แž›แŸ‚แž„แž–แžธแž”แžปแž‚แŸ’แž‚แž›แž˜แŸ’แž“แžถแž€แŸ‹แŸ—แž‘แŸ…แž‡แžถแžŸแž˜แžผแž แž—แžถแž–แŸ”

แž“แŸ…แž–แŸแž›แžŠแŸ‚แž›แž˜แž“แžปแžŸแŸ’แžŸแžŸแž˜แŸ’แžšแž”แžแŸ’แž›แžฝแž“แž‘แŸ…แž“แžนแž„แž‡แž˜แŸ’แžšแž€แžšแž”แžŸแŸ‹แž–แžฝแž€แž‚แŸแž แžพแž™แž“แŸ…แž–แŸแž›แžŠแŸ‚แž›แž–แžฝแž€แž‚แŸแž’แŸ’แžœแžพแžฑแŸ’แž™แž”แžšแžทแž™แžถแž€แžถแžŸแž“แŸ„แŸ‡แž€แŸ’แž›แžถแž™แž‡แžถแž€แž“แŸ’แž›แŸ‚แž„แž›แŸแž…แž’แŸ’แž›แŸ„แžŸแž˜แŸ’แžšแžถแž”แŸ‹แž”แŸ’แžšแž—แŸแž‘แžŸแžแŸ’แžœแžšแž”แžŸแŸ‹แž–แžฝแž€แž‚แŸแžขแŸ’แžœแžธแŸ—แž•แŸ’แžŸแŸแž„แž‘แŸ€แžแžขแž—แžทแžœแžŒแŸ’sแž“แŸ…แž€แŸ’แž“แžปแž„แžŸแž แž‚แž˜แž“แŸแž˜แžฝแž™แžŠแŸ‚แž›แž”แžถแž“แž”แž„แŸ’แž€แžพแžแž—แž–แž•แŸ‚แž“แžŠแžธแžšแžฝแž…แž‘แŸ…แž แžพแž™แžŠแŸ‚แž›แž—แžผแž˜แžทแžŸแž€แž›แžขแžถแž…แž”แŸ’แžšแŸ€แž”แž’แŸ€แž”แž‘แŸ…แž“แžนแž„แž‡แŸ’แžšแž›แž„แžŠแŸ‚แž›แž€แžถแž“แŸ‹แž€แžถแž”แŸ‹แžŠแŸ„แž™แžขแžแžธแžแž˜แž“แžปแžŸแŸ’แžŸแžขแž“แŸ’แžแžšแž€แž˜แŸ’แž˜แž“แŸ…แž›แžพแž•แŸ‚แž“แžŠแžธ แŸ”

แžœแžถแžขแžถแž…แžŸแŸ’แžแžถแž”แŸ‹แž‘แŸ…แžŠแžผแž…แž‡แžถแž€แŸ’แž›แŸ‚แž„แž”แž“แŸ’แž›แŸ†แž”แŸ‰แžปแž“แŸ’แžแŸ‚ แž…แžถแžšแŸ‰แŸแžแž–แŸแž‡แŸ’แžšแž–แžทแžแž‡แžถแžŠแžนแž„แž–แžธแžšแž”แŸ€แž”แžšแŸ€แž”แžšแžถแž”แŸ‹แžขแŸ†แž–แžธแžŠแŸ†แžŽแžพแžšแž€แžถแžšแž“แŸแŸ‡แž™แŸ‰แžถแž„แž…แŸ’แžšแžพแž“แž“แžทแž„แžœแŸ‚แž„แž†แŸ’แž„แžถแž™ แž‡แžถแž˜แžฝแž™แž“แžนแž„แž–แŸแžแŸŒแž˜แžถแž“แž›แŸ†แžขแžทแžแž“แžทแž„แžŸแŸ†แž™แŸ„แž‚ (แž˜แžถแž“แžแž˜แŸ’แž›แŸƒแž•แŸ’แž‘แžปแž™แž–แžธแž“แŸแŸ‡) แŸ” แž แžพแž™แž‡แžถแž€แžถแžšแž–แžทแžแž”แŸ’แžšแž—แž–แž“แŸƒแž…แŸ†แžŽแŸแŸ‡แžŠแžนแž„แž”แŸ‚แž”แž“แŸแŸ‡แžแŸ’แžšแžผแžœแž”แžถแž“แžขแŸ’แž“แž€แž‡แŸ†แž“แžถแž‰แž”แŸ’แžšแžพแž”แŸ’แžšแžถแžŸแŸ‹แž™แŸ‰แžถแž„แž‘แžผแž›แŸ†แž‘แžผแž›แžถแž™แž แžพแž™แž˜แžทแž“แžŸแŸ’แž„แž”แŸ‹แŸ” แžŠแžผแž…แŸ’แž“แŸแŸ‡แž”แŸ’แžšแžŸแžทแž“แž”แžพแžขแŸ’แž“แž€แž…แž„แŸ‹แžแžทแžแž‘แŸ…แž‡แžทแžแžขแŸ’แž“แž€แž“แžทแž–แž“แŸ’แž’แž–แŸแž‰แž›แŸแž‰แž“แŸƒแžขแž€แŸ’แžŸแžšแžŸแžทแž›แŸ’แž”แŸแžœแžทแž‘แŸ’แž™แžถแžŸแžถแžŸแŸ’แžแŸ’แžšแŸ” แžขแŸ’แž“แž€แžŸแŸ’แžแžทแžแž“แŸ…แž€แž“แŸ’แž›แŸ‚แž„แžŠแŸ‚แž›แžแŸ’แžšแžนแž˜แžแŸ’แžšแžผแžœแŸ”

แžŸแŸ€แžœแž—แŸ…แžŽแŸ‚แž“แžถแŸ†แž€แŸ†แž–แžผแž›แž‘แžถแŸ†แž„ แŸฃ แžŠแŸ„แž™แž‡แŸแžšแŸแžŠแž–แŸแž‡แŸ’แžš

แž€แžถแŸ†แž—แŸ’แž›แžพแž„แž˜แŸแžšแŸ„แž‚แž“แžทแž„แžŠแŸ‚แž€

แž–แžทแž—แž–แž›แŸ„แž€แžŸแž˜แŸ’แžšแžถแž”แŸ‹แž˜แž“แžปแžŸแŸ’แžŸแž”แž…แŸ’แž…แžปแž”แŸ’แž”แž“แŸ’แž“แž“แŸ…แž•แŸ’แž“แŸ‚แž€แž˜แŸ’แžแžถแž„แž“แŸƒแž–แžทแž—แž–แž›แŸ„แž€แžŠแŸ‚แž›แž˜แžถแž“แžŸแŸ’แž›แžถแž€แžแžถโ€œ แž›แŸ„แž€แžแžถแž„แž›แžทแž…โ€ (แž”แŸ’แžšแž แŸ‚แž›แž‡แžถแž“แŸ…แž€แŸ’แž“แžปแž„แž€แžถแž™แžœแžทแž€แžถแžšแž‡แž“แž‡แžถแžแžทแž—แžถแž‚แžแžทแž…แžŠแŸ‚แž›แž‚แžฝแžšแžฑแŸ’แž™แžŸแŸ’แžขแž”แŸ‹แžแŸ’แž–แžพแž˜แžŠแŸ‚แž›แž–แŸ’แž™แžถแž™แžถแž˜แž–แž„แŸ’แžšแžธแž€แž•แŸ’แž“แŸ‚แž€แž—แžผแž˜แžทแžŸแžถแžŸแŸ’แžแŸ’แžšแž“แŸƒแž—แž–แž•แŸ‚แž“แžŠแžธแž‘แŸ…แžขแŸ’แžœแžธแŸ—แž‚แŸ’แžšแž”แŸ‹แž™แŸ‰แžถแž„แžŠแŸ‚แž›แžŸแž˜แŸ’แžšแž”แžแžถแž˜แž›แž€แŸ’แžแžŽแŸˆแž•แŸ’แž‘แžถแž›แŸ‹แžแŸ’แž›แžฝแž“แžšแž”แžŸแŸ‹แžœแžถ) แž‚แžบแž‡แžถแžŸแŸ†แžŽแžปแŸ†แž“แŸƒแž›แž€แŸ’แžแžŽแŸˆ แžŸแŸ’แž‚แžถแž›แŸ‹แž“แžทแž„แžŸแž“แŸ’แž˜แžแžŸแž˜แŸ’แžšแžถแž”แŸ‹แž–แžทแž—แž–แž›แŸ„แž€แž‘แžถแŸ†แž„แž˜แžผแž›แŸ”

แž›แŸ†แž“แžถแŸ†แžšแž”แžŸแŸ‹แž™แžพแž„แž‚แžบแž‡แžถแžขแŸ’แžœแžธแžŠแŸ‚แž›แž–แžฝแž€แž‚แŸแž˜แžถแž“แž แžพแž™แž–แžธแž–แžฝแž€แž‚แŸแž™แžพแž„แžƒแžพแž‰แž–แžทแž—แž–แž›แŸ„แž€แŸ” แž”แŸ’แžšแž แŸ‚แž›แž‡แžถแž แŸแžแžปแž“แŸแŸ‡แž แžพแž™แž”แžถแž“แž‡แžถแžŠแžพแž˜แŸ’แž”แžธแž…แŸแž‰แž–แžธแž€แžถแžšแž•แŸ’แžแŸ„แžแžขแžถแžšแž˜แŸ’แž˜แžŽแŸแžŠแŸ‚แž›แž›แžถแžแžŸแž“แŸ’แž’แžนแž„แžšแžถแž”แŸ‹แžŸแžแžœแžแŸ’แžŸแžšแŸแž˜แž€แž แžพแž™ Jared Diamond แž”แžถแž“แž“แžถแŸ†แž™แžพแž„แžแŸ’แžšแž›แž”แŸ‹แž‘แŸ…แžšแžถแž”แŸ‹แž–แžถแž“แŸ‹แž†แŸ’แž“แžถแŸ†แž˜แžปแž“แž–แŸแž›แžŠแŸ‚แž›แžšแž”แŸ€แž”แžšแžŸแŸ‹แž“แŸ…แžšแž”แžŸแŸ‹แž™แžพแž„แž‚แžบแž‡แžถแž€แŸ’แžแžธแžŸแžปแž”แžทแž“แŸ’แžแž™แžผแžแžผแž”แŸ€แž“แž†แŸ’แž„แžถแž™แžฌแžŒแžธแžŸแžŸแŸ’แžแžผแž“แŸ€แž“แžขแžถแžŸแŸ’แžšแŸแž™แž›แžพแžšแž”แŸ€แž”แžŠแŸ‚แž›แžขแŸ’แž“แž€แž˜แžพแž›แžœแžถแŸ” แž แžพแž™แž™แžพแž„แžšแž€แžƒแžพแž‰แžแžถแž˜แž“แžปแžŸแŸ’แžŸแžแŸ’แžšแžผแžœแž”แžถแž“แž‚แŸแžŠแŸ„แŸ‡แž›แŸ‚แž„แž–แžธแž‡แž˜แŸ’แžšแž€แžŠแŸ‚แž›แž˜แžถแž“แž•แžถแžŸแžปแž€แž—แžถแž–แž“แŸƒแžšแž”แŸ€แž”แžšแžŸแŸ‹แž“แŸ…แž”แž…แŸ’แž…แžปแž”แŸ’แž”แž“แŸ’แž“แŸ”

แž”แŸ’แžšแž แŸ‚แž›แž‡แžถแž…แžถแž”แŸ‹แž•แŸ’แžแžพแž˜แžšแž€แžƒแžพแž‰ homo sapiens sapiens แžŠแŸ‚แž›แž‘แžธแž”แŸ†แž•แžปแžแžœแžทแžœแžแŸ’แžแž†แŸ’แž–แŸ„แŸ‡แž‘แŸ…แžšแž€แž›แž€แŸ’แžแžŽแŸˆแžŸแžปแž…แžšแžทแžแž–แŸแž‰แž›แŸแž‰แž‚แžบแž‡แžถแž€แžถแžšแžšแŸ†แžแžถแž“แŸ”

แžšแžนแžแžแŸ‚แž–แžทแžŸแŸแžŸแž‡แžถแž„แž“แŸแŸ‡แž‘แŸ…แž‘แŸ€แžแž“แŸ…แž–แŸแž›แžŠแŸ‚แž›แž™แžพแž„แž”แžถแž“แžšแž€แžƒแžพแž‰แž–แžธแžšแž”แŸ€แž”แžŠแŸ‚แž›แžŸแž„แŸ’แž‚แž˜แžแŸ’แž›แŸ‡แžแž˜แŸ’แžšแž„แŸ‹แž†แŸ’แž–แŸ„แŸ‡แž‘แŸ…แžšแž€แž€แžถแžšแž€แŸแž„แž”แŸ’แžšแžœแŸแž‰แŸ’แž…แž‡แžถแž˜แžผแž›แžŠแŸ’แž‹แžถแž“แž”แŸ†แž•แžปแžแž“แŸƒแž’แž“แž’แžถแž“แž€แžŸแžทแž€แž˜แŸ’แž˜แž“แžทแž„แž”แžŸแžปแžŸแžแŸ’แžœแžแžŽแŸˆแž–แŸแž›แžŠแŸ‚แž›แžขแŸ’แž“แž€แž•แŸ’แžŸแŸแž„แž‘แŸ€แžแž”แŸ’แžšแžพแž€แž˜แŸ’แž›แžถแŸ†แž„แžขแžถแžแŸ’แž˜แžถแž“แžทแž™แž˜แž…แŸ’แžšแžพแž“แž”แŸ†แž•แžปแžแžŠแžพแž˜แŸ’แž”แžธแž€แŸ’แž›แžถแž™แž‡แžถแžขแŸ’แž“แž€แž…แž˜แŸ’แž”แžถแŸ†แž„แžŠแŸ†แž”แžผแž„แž‚แŸแž–แžธแžŸแž€แž˜แŸ’แž˜แž—แžถแž–แžŠแžผแž…แž‡แžถแž€แžถแžšแž”แžšแž”แžถแž‰แŸ‹แŸ”

แžแžพแž€แžถแžšแžœแžทแžœแžแŸ’แžแžแŸ’แžšแžผแžœแž”แžถแž“แžŸแž˜แŸ’แž‚แžถแž›แŸ‹แžŠแŸ„แž™แž€แž˜แŸ’แž›แžถแŸ†แž„แžฌแžŠแŸ„แž™แž—แžถแž–แžœแŸƒแž†แŸ’แž›แžถแžแžŠแŸ†แž”แžผแž„แž†แŸ’แž–แŸ„แŸ‡แž‘แŸ…แžšแž€แž€แžถแžšแž‚แŸ’แžšแž”แŸ‹แž‚แŸ’แžšแž„แž’แž“แž’แžถแž“? แž‡แŸ„แž‚แžœแžถแžŸแž“แžถแžŠแŸ‚แž›แž‡แžถแž”แŸ‹แž˜แž€แžŠแž›แŸ‹แžŸแž–แŸ’แžœแžแŸ’แž„แŸƒแž“แŸแŸ‡แž”แžถแž“แž€แžพแžแžกแžพแž„แž–แžธแžแžปแž›แŸ’แž™แž—แžถแž–แž“แŸƒแžขแŸ†แžŽแžถแž…แžšแžœแžถแž„แžขแŸ’แžœแžธแžŠแŸ‚แž›แž˜แžถแžแžถแž•แŸ‚แž“แžŠแžธแž•แŸ’แžแž›แŸ‹แž‡แžผแž“แž“แžทแž„แžขแŸ’แžœแžธแžŠแŸ‚แž›แž˜แž“แžปแžŸแŸ’แžŸแž”แžถแž“แž™แž›แŸ‹แž“แŸ…แž€แŸ’แž“แžปแž„แž‘แŸ†แž“แžถแž€แŸ‹แž‘แŸ†แž“แž„แžšแž”แžŸแŸ‹แž‚แžถแžแŸ‹แž‡แžถแž˜แžฝแž™แž˜แž“แžปแžŸแŸ’แžŸแž‡แžถแžแžทแžšแž”แžŸแŸ‹แž‚แžถแžแŸ‹แŸ”

แž€แžถแŸ†แž—แŸ’แž›แžพแž„แž˜แŸแžšแŸ„แž‚แž“แžทแž„แžŠแŸ‚แž€

แžœแŸแž‰แŸ” แž แŸแžแžปแžขแŸ’แžœแžธแž”แžถแž“แž‡แžถแžŸแž„แŸ’แž‚แž˜แžแŸ’แž›แŸ‡แžŸแŸŠแžผแž‘แŸ’แžšแžถแŸ†แž แžพแž™แžแŸ’แž›แŸ‡แž‘แŸ€แžแž”แžถแžแŸ‹แž‘แŸ…แžœแžทแž‰

แž‘แŸแžœแž€แžแžถแž…แžถแžŸแŸ‹แžšแž”แžŸแŸ‹แž‡แž“แž‡แžถแžแžทแž˜แŸ‰แžถแž™แŸ‰แžถแž“แžฌแžขแŸŠแžธแž“แž€แžถแž”แŸ„แŸ‡แž”แž„แŸ‹แž…แŸ„แž›แž‘แžนแž€แžŠแžธแžŠแŸ‚แž›แž˜แžถแž“แž“แžทแž˜แžทแžแŸ’แžแžŸแž‰แŸ’แž‰แžถแž”แŸ†แž•แžปแžแžšแž”แžŸแŸ‹แž–แžฝแž€แž‚แŸแžŠแŸ‚แž›แž€แŸ’แžšแŸ„แž™แž˜แž€แžŸแŸ†แžŽแž„แŸ‹แžšแž”แžŸแŸ‹แž–แžฝแž€แž‚แŸแžแŸ’แžšแžผแžœแž”แžถแž“แžšแž€แžƒแžพแž‰แŸ”

แžแŸ’แžœแŸ‡แž’แž“แž’แžถแž“แžฌแž€แžถแžšแž•แžปแžแž–แžผแž‡แžŠแŸ„แž™แžŸแžถแžšแžขแŸ†แž–แžพแžขแžถแž€แŸ’แžšแž€แŸ‹แžŠแŸ‚แž›แž˜แžถแž“แž“แŸ…แž…แŸ†แž–แŸ„แŸ‡แž˜แžปแžแžแŸ’แž›แŸ‡? แžœแžถแž‚แŸ’แžšแžถแž“แŸ‹แžแŸ‚แž‡แžถแžงแž‘แžถแž แžšแžŽแŸแž˜แžฝแž™แž“แŸƒแž”แžปแž–แŸ’แžœแž แŸแžแžปแžŠแŸ‚แž›แž“แžถแŸ†แžฑแŸ’แž™แž˜แžถแž“แž—แžถแž–แžšแžปแž„แžšแžฟแž„แž“แŸƒแžขแžšแžทแž™แž’แž˜แŸŒแžแŸ’แž›แŸ‡แž“แžทแž„แž€แžถแžšแž•แžปแžแž–แžผแž‡แžšแž”แžŸแŸ‹แžขแŸ’แž“แž€แžŠแž‘แŸƒแŸ” แž”แŸ‰แŸแžŸแŸ’แžแžแŸ’แž˜แŸ…แžฌแž‚แŸ’แžšแžปแž“แž•แŸ’แžแžถแžŸแžถแž™แžขแŸแžŸแŸ’แž”แžถแž‰แž”แžถแž“แžœแžถแž™แž”แŸ’แžšแž แžถแžšแžŠแŸ„แž™แž€แž˜แŸ’แž›แžถแŸ†แž„แž“แŸ…แž–แŸแž›แžŠแŸ‚แž›แžŸแž แž‚แž˜แž“แŸแžขแžบแžšแŸ‰แžปแž”แž•แŸ’แžŸแŸแž„แŸ—แž‚แŸ’แž“แžถแž…แžถแž”แŸ‹แž•แŸ’แžแžพแž˜แž’แŸ’แžœแžพแžขแž“แŸ’แžแžšแž€แž˜แŸ’แž˜แŸ”

แž”แŸ‰แžปแž“แŸ’แžแŸ‚แžŠแŸ†แžŽแžถแž€แŸ‹แž€แžถแž›แž‘แžถแŸ†แž„แž“แŸ„แŸ‡แžแŸ’แžšแžผแžœแž”แžถแž“แž™แž€แžˆแŸ’แž“แŸ‡แžŠแŸ„แž™แžŸแžถแžšแž€แžถแžšแž…แžถแž€แŸ‹แžœแŸ‰แžถแž€แŸ‹แžŸแžถแŸ†แž„แž’แž˜แŸ’แž˜แž‡แžถแžแžทแž˜แžฝแž™แž…แŸ†แž“แžฝแž“แžŠแŸ‚แž›แž€แžถแžšแž–แžถแžšแž‚แŸ’แžšแŸ„แŸ‡แž˜แž แž“แŸ’แžแžšแžถแž™แžŠแŸ‚แž›แž‡แžถแž€แžถแžšแžœแžทแžœแžแŸ’แžแž€แžถแžšแž–แžถแžšแž‡แžถแž€แŸ‹แž›แžถแž€แŸ‹แŸ” แžŸแž–แŸ’แžœแžแŸ’แž„แŸƒแž“แŸแŸ‡แž”แž‰แŸ’แž แžถแžขแžถแž€แžถแžŸแž’แžถแžแžปแžขแŸแž€แžผแžกแžผแžŸแŸŠแžธแž“แžทแž„แž‡แžธแžœแžŸแžถแžŸแŸ’แžšแŸ’แžแž“แŸ…แžแŸ‚แž˜แžถแž“แž แžพแž™แž”แŸ’แžšแž แŸ‚แž›แž‡แžถแž™แžพแž„แžแŸ’แž›แžฝแž“แžฏแž„แž“แžนแž„แž‡แžฝแž™แžŸแž˜แŸ’แžšแžฝแž›แžŠแž›แŸ‹แž€แžถแžšแžšแžธแž€แžšแžถแž›แžŠแžถแž›แž“แŸƒแž‡แŸ†แž„แžบแž“แŸแŸ‡แŸ”

แž€แžถแžšแžขแžถแž“แžขแŸ†แž–แžธแžขแžแžธแžแž€แžถแž›แžแŸ‚แž„แžแŸ‚แž‚แžฝแžšแžฑแŸ’แž™แž…แžถแž”แŸ‹แžขแžถแžšแž˜แŸ’แž˜แžŽแŸแžŠแžพแž˜แŸ’แž”แžธแž–แžทแž…แžถแžšแžŽแžถแžขแŸ†แž–แžธแž€แžถแžšแžšแžŸแžถแžแŸ‹แž“แžถแž–แŸแž›แž”แž…แŸ’แž…แžปแž”แŸ’แž”แž“แŸ’แž“ แž…แžถแžšแŸ‰แŸแžแž–แŸแž‡แŸ’แžšแžŠแžนแž€แž“แžถแŸ†แž™แžพแž„แž–แžธแžขแžšแžทแž™แž’แž˜แŸŒแž˜แžฝแž™แž‘แŸ…แž‹แžถแž“แž˜แžฝแž™แž‘แŸ€แžแžŠแŸ„แž™แž˜แžถแž“แž€แžถแžšแžŸแž“แŸ’แž˜แžแž“แžทแž„แž—แžถแž–แž‡แžถแž€แŸ‹แž›แžถแž€แŸ‹แžขแŸ†แž–แžธแž‡แŸ„แž‚แžœแžถแžŸแž“แžถแž…แžปแž„แž€แŸ’แžšแŸ„แž™แžšแž”แžŸแŸ‹แž‚แžถแžแŸ‹แŸ”

แžŠแžฝแž›แžšแž›แŸ†, Jared Diamond

แž–แžทแž—แž–แž›แŸ„แž€แžšแž แžผแžแžŠแž›แŸ‹แž˜แŸ’แžŸแžทแž›แž˜แžทแž‰

แž˜แŸ’แžŸแžทแž›แž˜แžทแž‰แž”แŸ’แžšแž แŸ‚แž›แž‡แžถแž™แžพแž„แž˜แžทแž“แžแžปแžŸแž‚แŸ’แž“แžถแž”แŸ‰แžปแž“แŸ’แž˜แžถแž“แž‘แŸแŸ” แžแŸ’แž›แžนแž˜แžŸแžถแžšแž“แŸƒแžขแžšแžทแž™แž’แž˜แŸŒแžšแž”แžŸแŸ‹แž™แžพแž„แžแŸ’แžšแžผแžœแž”แžถแž“แž€แŸ†แžŽแžแŸ‹แžŠแŸ„แž™แž€แžถแžšแž‡แŸ†แžšแžปแž‰แžขแžถแžšแž˜แŸ’แž˜แžŽแŸแžŠแŸ„แž™แž€แžถแžšแž’แŸ’แžœแžพแžฑแŸ’แž™แž˜แžถแž“แžŸแž˜แŸ’แž˜แžถแž’แžทแž“แžทแž„แžขแžถแžšแž˜แŸ’แž˜แžŽแŸแŸ” แž—แžถแž–แžแžปแžŸแž”แŸ’แž›แŸ‚แž€แž‚แŸ’แž“แžถแžแŸ’แžšแžผแžœแž”แžถแž“แž”แž„แŸ’แž€แžพแžแžกแžพแž„แž“แŸ…แž€แŸ’แž“แžปแž„แžขแŸ’แžœแžธแžŠแŸ‚แž›แž“แŸ…แž‡แžปแŸ†แžœแžทแž‰แž™แžพแž„แžŠแŸ‚แž›แžŸแŸ’แž‘แžพแžšแžแŸ‚แžแŸ‚แž„แžแŸ‚แž‡แžถแž”แžšแžทแž™แžถแž€แžถแžŸแžŸแžทแž”แŸ’แž”แž“แžทแž˜แŸ’แž˜แžทแžแž”แž…แŸ’แž…แžปแž”แŸ’แž”แž“แŸ’แž“แžŠแŸ‚แž›แž™แžพแž„แžšแŸ€แž”แž…แŸ†แžšแž…แž“แžถแžŸแž˜แŸ’แž–แŸแž“แŸ’แž’แž–แžทแž—แž–แž›แŸ„แž€แžšแž”แžŸแŸ‹แž™แžพแž„แžฑแŸ’แž™แž˜แžถแž“แž›แž€แŸ’แžแžŽแŸˆแž…แŸ’แž“แŸƒแž”แŸ’แžšแžŒแžทแžแž‡แžถแž„แž–แŸแž›แžŽแžถแŸ—แž‘แžถแŸ†แž„แžขแžŸแŸ‹แŸ”

แž–แžธแž”แžšแžทแžœแŸแžŽแž‘แžถแŸ†แž„แž“แŸแŸ‡แž…แžถแžšแŸ‰แŸแžแž–แŸแž‡แŸ’แžšแž“แžทแž™แžถแž™แžขแŸ†แž–แžธแžŸแŸ’แžแžถแž“แž—แžถแž–แž”แž…แŸ’แž…แžปแž”แŸ’แž”แž“แŸ’แž“แžšแž”แžŸแŸ‹แž™แžพแž„แŸ” แž€แžถแžšแž˜แžพแž›แžƒแžพแž‰แžแŸ’แž›แžฝแž“แž™แžพแž„แžแžถแž˜แžถแž“แž›แž€แŸ’แžแžŽแŸˆแžŠแžผแž…แž‚แŸ’แž“แžถแž”แŸแŸ‡แž”แžทแž‘แž“แžนแž„แžขแŸ’แžœแžธแžŠแŸ‚แž›แž™แžพแž„แž˜แžถแž“แžขแžถแž…แžšแŸ†แžŠแŸ„แŸ‡แž™แžพแž„แž…แŸแž‰แž–แžธแž‚แŸ†แž“แžทแžแž”แŸ’แžšแžŠแžถแž”แŸ‹แžขแžถแžœแžปแž’แž“แŸ„แŸ‡แž‡แžถแž‡แžถแž„แž˜แžผแž›แžŠแŸ’แž‹แžถแž“แŸ”

แž€แžถแžšแžŸแžทแž€แŸ’แžŸแžถแžšแž”แžŸแŸ‹แžขแŸ’แž“แž€แž“แžทแž–แž“แŸ’แž’แž›แžพแžขแžšแžทแž™แž’แž˜แŸŒแž•แŸ’แžŸแŸแž„แŸ—แžŠแŸ‚แž›แž“แŸ…แžแŸ‚แžšแžŸแŸ‹แž“แŸ…แž†แŸ’แž„แžถแž™แž–แžธแž–แžทแž—แž–แžŸแž€แž›แž—แžถแžœแžผแž”แž“แžธแž™แž€แž˜แŸ’แž˜แž“แžถแž–แŸแž›แž”แž…แŸ’แž…แžปแž”แŸ’แž”แž“แŸ’แž“แž“แŸแŸ‡แž•แŸ’แžแž›แŸ‹แž“แžผแžœแž”แžปแž–แŸ’แžœแž แŸแžแžปแž“แŸƒแž€แžถแžšแž™แž›แŸ‹แžŠแžนแž„แžŠแŸ‚แž›แž˜แžถแž“แž…แžถแž”แŸ‹แž–แžธแžœแžทแž‰แŸ’แž‰แžถแžŽแžŠแž›แŸ‹แžŸแž„แŸ’แž‚แž˜แžœแžทแž‘แŸ’แž™แžถแŸ”

แžœแžทแž’แžธแžŠแŸแžšแžธแž€แžšแžถแž™แžŠแŸ‚แž›แžขแŸ’แž“แž€แž“แžทแž–แž“แŸ’แž’แžšแžผแž”แž“แŸแŸ‡แžขแžถแž…แžŠแŸ„แŸ‡แžŸแŸ’แžšแžถแž™แž“แžผแžœแž‚แŸ†แž“แžทแžแžŠแŸแž‡แŸ’แžšแžถแž›แž‡แŸ’แžšแŸ…แžขแŸ†แž–แžธแž€แžถแžšแž”แž‰แŸ’แž…แž”แŸ‹แž•แŸ’แž“แŸ‚แž€แž˜แž“แžปแžŸแŸ’แžŸแžŸแžถแžŸแŸ’แžšแŸ’แžŠแž“แŸ…แž›แžพแž•แŸ‚แž“แžŠแžธแžŠแžผแž…แž‡แžถแž€แžถแžšแžขแž”แŸ‹แžšแŸ†แžขแžถแž™แžปแž…แžถแžŸแŸ‹แž…แž“แŸ’แž›แŸ„แŸ‡แžŠแŸ‚แž›แžœแžถแžแŸ‚แž„แžแŸ‚แž˜แžถแž“แžŸแžถแžšแŸˆแžŸแŸ†แžแžถแž“แŸ‹แž€แŸ’แž“แžปแž„แž€แžถแžšแžŸแŸ’แžแžถแžšแžกแžพแž„แžœแžทแž‰แž“แžผแžœแž‚แŸ†แž“แžทแžแžŸแŸ†แžแžถแž“แŸ‹แžŠแžพแž˜แŸ’แž”แžธแž”แž‰แŸ’แž…แž”แŸ‹แž€แžถแžšแž„แžพแž”แžกแžพแž„แžœแžทแž‰ แž–แžฝแž€แž‚แŸแž•แŸ’แžแŸ„แžแž›แžพแž™แžพแž„แž‘แŸ…แž›แžพแžŸแžปแž—แž˜แž„แŸ’แž‚แž›แž“แžทแž„แž€แžถแžšแžšแžฝแž˜แžšแžŸแŸ‹แž”แŸ’แžšแž€แž”แžŠแŸ„แž™แžแžปแž›แŸ’แž™แž—แžถแž–แžšแž”แžŸแŸ‹แž™แžพแž„แž‡แžถแž˜แžฝแž™แž–แžทแž—แž–แž›แŸ„แž€แžŠแŸ‚แž›แžŠแž€แž…แŸแž‰แž“แžผแžœแž‘แžทแžŠแŸ’แž‹แž—แžถแž–แžŠแŸ‚แž›แž˜แžทแž“แž…แžถแŸ†แž”แžถแž…แŸ‹แŸ”

แž–แžทแž—แž–แž›แŸ„แž€แžšแž แžผแžแžŠแž›แŸ‹แž˜แŸ’แžŸแžทแž›แž˜แžทแž‰
5/5 - (1 แžŸแŸ†แžกแŸแž„)

แž‘แžปแž€แžฑแŸ’แž™แžŸแŸแž…แž€แŸ’แžแžธแžขแž’แžทแž”แŸ’แž”แžถแž™

แžแŸ†แž”แž“แŸ‹แž”แžŽแŸ’แžŠแžถแž‰แž“แŸแŸ‡แž”แŸ’แžšแžพ Akismet แžŠแžพแž˜แŸ’แž”แžธแž€แžถแžแŸ‹แž”แž“แŸ’แžแž™แžŸแžถแžšแžฅแžแž”แžถแž“แž€แžถแžšแŸ” แžŸแžทแž€แŸ’แžŸแžถแžขแŸ†แž–แžธแžšแž”แŸ€แž”แžŠแŸ‚แž›แž‘แžทแž“แŸ’แž“แž“แŸแž™แžšแž”แžŸแŸ‹แžขแŸ’แž“แž€แžแŸ’แžšแžผแžœแž”แžถแž“แžŠแŸ†แžŽแžพแžšแž€แžถแžš.