Os 3 mellores libros de Juan del Val

A creatividade, o negocio e un chisco de transgresión (unirse sempre ao mundo dos libros e ás súas tramas, aínda que ás veces tamén se estendían aos medios), chegáronlle con présa. Juan del Val no seu particular matrimonio coa presentadora Nuria Roca.

Pero a partir dese punto de partida (materializado incluso nos seus primeiros libros en colaboración coa súa muller), Juan del Val soubo abrirse paso no mercado editorial con novelas marcadas por ese selo vital de intensidade, cun protagonismo normalmente feminino que xorde en parte da fascinación do autor polo universo feminino.

Amores e desamor, existencialismo de supervivencia, paixóns e sabor a conquista constante. Novelar os avatares dunha muller parece, en mans de Juan del Val, unha épica moderna. Nada máis lendario que esa versión feminina de conquista diaria.

Pero máis alá dese papel icónico dos personaxes femininos, as tramas deste autor convídanos a unha crónica dos nosos días, con ese toque de filosofía do cotián, de modais dunha época actual que esnaquiza o costume e mostra como cada un tira cara adiante con as súas miserias, os seus segredos, as súas paixóns e soños co horizonte difuso da felicidade. Un horizonte tan utópico e distante como abraiante nos poucos momentos que permite o achegamento entre tantas distraccións.

As 3 novelas máis recomendadas de Juan del Val

delparaíso

Sen dúbida, a obra máis elaborada e, en consecuencia, mellor conseguida dun autor que soubo elevar ese imaxinario do cotián cara a un auténtico realismo que extrae tripas das nosas tramas máis íntimas. Unha trama por momentos cos ecos dunha beleza americana mesturada co espectáculo Truman e finalmente traída a España para caracterizar todo o teatro do absurdo que é a vida mesma coa súa propia idiosincrasia.

Nada mellor que unha boa urbanización de luxo para acabar espertando eses contrastes da miseria máis sucia que quizais nunca habita no peor barrio dos suburbios. Só se trata de moverse a ese outro lado, máis alá das fiestras onde a verdade acontece sen o disfraz de conveniencias e convencións ...

A idea dun microcosmos como reflexo dunha sociedade xeral a escala adquire nesta novela ese crisol onde todos somos recoñecibles, os que nos movemos no noso entorno e a nós mesmos. Porque os ricos que viven en Delparaíso seguen tendo eses mesmos anhelos de crecemento dunha clase media, só mellorados por estar ao bordo do éxito total, alimentando unha monstruosa ambición baixo a protección do artificio do consumidor. Capaz ao final de odiar aos demais case máis do que acaban por desprezarse.

delparaíso é un lugar seguro, gardado as 24 horas, luxoso e inexpugnable. Non obstante, as súas paredes non protexen do medo, o amor, a tristeza, o desexo e a morte. Ten sentido protexerse da vida?

Vela

En canto afundes os dentes nesta trama, podes sentir que o protagonismo feminino que xorde incluso do nome elixido para a protagonista fixo o título, reforzando desde o primeiro momento a personalidade desta muller que se converteu nun universo narrativo.

A igualdade é unha cuestión que se pretende alcanzar desde arriba pero que tamén é interesante tratar a continuación. E alí a literatura e historias coma esta teñen un vasto espazo para conquistar.

Refírome á imaxe do protagonista con matices dun perdedor, case un antagonista de si mesmo. Un estereotipo case sempre masculino no que a fatalidade persegue como unha mestura de circunstancias desafortunadas, a mala sorte ou a decisión destrutiva do personaxe de garda.

A aparición de Candela como emblema do perdedor ten esa sensación de que o fracaso tamén pertence a todos, homes e mulleres.

E dese fracaso, dese sentimento de vida como aposta perdida, sempre poden xurdir historias épicas, transgresoras, empáticas para todos e todas, independentemente do sexo, coas nosas batallas perdidas sobre as que non temos máis remedio que superar. Así que coñecer a Candela no medio da súa turbia realidade, dun traballo que despreza como camareira e no que serve o seu marabilloso humor canino de mesa en mesa, acaba sendo en parte conciliador.

Candela volveu de todo corenta anos. Con ese derrotismo do que tantas veces xurdiu a creatividade da melancolía; a maxia das noites nos subterráneos; e a remota esperanza dun mellor amencer, versión feminina.

Parece mentira

Juan del Val tivo o pracer de volver a atopar quen era. Outro el de non hai moito tempo, de non tantos costumes e vicios, de non hai tantos anos. Calquera intención de autobiografía pasa a formar parte dunha vida ficcionada.

A memoria, no seu dominio máis persoal, é a que ten, magnifica ou reduce ao absurdo, exalta ou esquece, deforma ou transforma. A chamada memoria a longo prazo constrúe a nosa identidade a partir dunha vida de fortes contrastes entre bos momentos e malos.

Así que confesar abertamente, como fixo o autor, que esta é a novela da súa vida baixo o nome doutro protagonista é, en si mesma, un acto de autenticidade. Non quero dicir que o que se nos transmite nunha autobiografía "estándar" sexa falso, trátase máis que da perspectiva dunha obxectividade nunca acadada. Juan del Val era aquel rapaz típico que nadaba entre as prematuras augas do nihilismo ou a rebeldía, dependendo do momento, algo que nos pasou a moitos de nós que eramos novos non hai moito tempo (nalgúns casos máis que noutros 🙂.

Pero o que aporta este encontro co rapaz que foi o autor é a intensidade. Desde a adolescencia ata ese primeiro ataque de responsabilidade (chámano traballo, chámalle só espertar desde a madurez), todo sucede dun xeito intenso.

E a vida, como anunciou o poeta, é un tesouro, unha bagaxe inestimable de emocións e sensacións reunidas máis que nunca durante a mocidade. Como sucedeu na recente novela O aspecto dos peixes de Sergio del Molino, a narración dunha mocidade que se determina difícil pode levar a unha persoa sabia nas experiencias e preparada para todo o que teña que vir.

Máis que nada porque non sempre é fácil sobrevivir a si mesmo, cando fai algún que outro compañeiro autodestruírse. E ao final, o humor dos sobreviventes sempre sorprende, acompañado dunha especie de orquestra como a do Titanic, decidido a seguir facendo música sempre, buscando a sinfonía adecuada incluso para a inexorable condena.

A xente que pasou a mocidade como funambulistas probablemente sorrí máis. Sabendo que o espremeron sen esgotarse nel. Este libro é un bo exemplo.

Outros libros de Juan del Val ...

bocado

Buscando a complicidade das analoxías coa realidade, Juan del Val tira do guión cara esa visión do cine como metacine que absorbe a vida para todo tipo de transformacións, vindo e indo de aquí para alá. Convertido nun vertixinoso narrador do presente, del Val consegue esbozar os detalles máis desapercibidos da vida real para acabar trazando eses atávicos anhelos humanos entre a transcendencia do éxito e a felicidade. Con todos os sobresaltos que pode traer a tarefa.

A través das súas páxinas aparece un atractivo e intelixente colaborador televisivo (aínda que as súas características máis importantes son menos evidentes), un autor de éxito en crise e fuxido; un matrimonio que ve como a sombra do alzhéimer asoma sobre os seus máis de cincuenta anos xuntos; unha muller nova, intelixente e capaz, presa polo peso dos seus erros; unha actriz feita a si mesma que mataría durante toda a súa vida, aínda que só tivese tres frases...

Unha auténtica constelación de personaxes cuxo vínculo (aínda que moitos deles nin sequera o sospeitan) é unha produtora audiovisual na que está a piques de producirse un xiro absolutamente inesperado no guión.

Bocabesada, Juan del Val

A inevitabilidade do amor

Hai palabras con sabor para rematar. Inevitable, irreversible, inapelable. O amor é inevitable, versión desta novela, como a débeda vencida que sempre esixe pago. Nas aparencias polas que se move a arquitecta María Puente, parece que as brasas do pasado poden quedar cubertas polas cinzas do paso do tempo.

Pero cando pisa este tempo da súa vida, María acaba ardendo e debe tomar cartas para curar esa ampolla que lle impide camiñar de novo. Unha extensa metáfora para abordar unha historia sobre as idílicas construcións familiares e os contrapesos internos que poden acabar cedendo.

No éxito do seu traballo, na perfecta estrutura da súa familia co marido e as fillas, a sombra da dúbida móvese dende o primeiro momento, o acecho da desgraza que tenta buscar a súa compensación entre tanta felicidade superficial.

5 / 5 - (13 votos)

Deixe un comentario

Este sitio usa Akismet para reducir o spam. Aprende a procesar os teus datos de comentarios.