Os 3 mellores libros de Carlos Castán

Houbo un tempo que consumía constantemente libros de relatos curtos para desbloquearme mentres "preparaba" os exames nos que acababa lendo infinidade de novelas e escribindo un esbozo para o meu propio debut.

Daqueles días recordo entre outros moitos Oscar Sipan, Manuel Rivas, Italo Calvino, Patricia esteban e por suposto, don Carlos Castan, de quen lembro que os seus libros fosen masacrados a base de notas, seleccionando frases ou conceptos brillantes. Máis tarde, púxenme en contacto con el por correo electrónico por se quería acompañarme na presentación dunha das miñas novelas, pero a reunión non podería ter lugar.

Hai pouco lembreime de Carlos Castán porque escoitei algo sobre unha edición especial que ía recompilar algunhas das súas mellores historias (é dicir, deberían ser todas) e lembrei que nunca o trouxera ao meu blog.

Os 3 libros recomendados de Carlos Castán

Museo da soidade

Este é en particular o libro que aínda teño coas súas notas de mozo apaixonado que pasaba as horas de adversario lendo con sabor, pero non precisamente a Constitución ou o Código Penal. E seguramente será unha das principais fontes das que recuperar historias para o novo que se reedita.

Porque entre as páxinas deste compendio de relatos realmente te emocionaches contemplando a existencia como ese museo da soidade, exhibido só cando a vida volve atoparse co silencio, ao estar sometido ás eternas preguntas inalcanzables. Só no caso de Castán, a filosofía que desprende este sentimento é un melancólico paseo polo chan encerado do museo, entre o ruído dos teus pasos e a sensación das obras expostas que conseguen facer que a túa pel se arrastre debido á mutación. en todos e cada un dos personaxes que te observan dende os seus propios lenzos da vida.

Que podemos atopar dentro dun museo imposible chamado Museo da Soidade? Por exemplo, historias; estas doce historias que nos falan do silencio, do amor e do poder dos soños. Persoas solitarias que ven a vida pasar por unha fiestra e agardar a que a choiva lles traia resposta ou esperanza; homes e mulleres que dubidan, que non saben se vivir a realidade ou soñar e inventar outro no que recoñecerse; xente que percorre as rúas dunha cidade mentres lembra o pasado que volve coma un tren nun túnel; aqueles que son atraídos pola súa propia imaxinación para atravesar portas entreabertas e desvelar misterios sorprendentes que explicarán a súa propia existencia.

Mala luz

Cada salto do recoñecido escritor de relatos ao novelista ten que non sei cal é o risco dos que suben a barcos descoñecidos. Tanto para o propio autor como para o lector habitual. Porque non queres que a novela o cambie todo. As novas regras fixan ao escritor unha viaxe moito máis longa.

A cuestión é saber adaptar ese enxeño propio que estende brevemente enxeñosas metáforas que se recrean na forma ao tempo que amenizan o fondo a un novo formato que tamén require acción. Carlos Castán logrou un bo balance nesta novela mantendo o seu amor polas profundas esencias existencialistas. Jacobo e o narrador son vellos amigos que acaban de mudarse a Zaragoza, ambos fuxindo dun matrimonio fracasado, incapaces de soportar o peso das súas propias vidas. A medida que se acostuman á súa nova situación, comparten cervexas, libros e noites cada vez máis longas nun desesperado intento de eludir o mundo.

Un día, Jacobo comeza a ter medo, un medo desmedido e aparentemente irracional de quedar só na casa, que consegue controlar coa compañía do seu amigo, ata que unha noite aparece Jacobo acoitelado na súa propia casa. O protagonista faise cargo da súa vida, quizais como a última oportunidade de fuxir da súa, e coñece así a unha muller, Nadia, que se converterá na súa obsesión e coa que emprender a frenética investigación do asasinato do seu amigo, que definitivamente molestou a súa propia existencia.

Só dos perdidos

É coma se faltase unha continuación da frase. Só do que se perdeu que? As respostas chegan de inmediato en forma de tormenta estival, salpicándonos de historias que empapan por fóra e empapan por dentro, con esa fría sensación de vivir tan propia deste autor.

As historias de Carlos Castán están lonxe de ser perfectas, cunha técnica precisa e un mecanismo moi axustado, esas historias que tenden a ser disecadas e sen vida nas escolas de escritura. As historias de Castán sangran, están cheas de anaquiños. Castán escribe de personaxes extraviados, sen mapas nin compás. Rapaces que de súpeto escapan en busca do que poderían ser se foran outros; que morren moito antes de morrer. Escribe do rostro e da cruz da soidade, das tardes baleiras, das estradas, dos plans e dos soños e do final da viaxe e do anhelo de paz.

Escribe de xente que perde trens e tamén de quen resiste, a pesar do seu cansazo, días repetidos. Escribe sobre a sede de intensidade, como a liberdade enche a conciencia de arañas e como manter o medo á marxe. Castán escribe con verdade, coma se deixase constancia do eco dos nosos pasos ao redor do mundo e consegue, para ben e para mal, que as súas páxinas acaben devolvendo a quen as le unha imaxe esencial que recoñecemos como propia.