Η πιο κομψή επίσημη πολυπλοκότητα δεν αποτελεί εμπόδιο σε μια παράλληλη κατασκευή έξυπνων οικοπέδων. Όσο και πολλοί άλλοι συγγραφείς επιμένουν να αντικρούουν αυτήν την ισορροπημένη ιδέα της λογοτεχνίας. Γι' αυτό η περίπτωση της Αργεντινής Λουίζα Βαλενζουέλα, που αναγνωρίζεται σε όλο τον κόσμο, μας καλεί να συνεχίσουμε με την πίστη ότι η γραφή δεν χρειάζεται να είναι ευρυμάθεια ή απλή ψυχαγωγία, όπως οι μοναδικές και ανταγωνιστικές αξίες της μεγάλης λογοτεχνίας ή της εμπορικής λογοτεχνίας.
Σε αυτό το γούστο για σύνθεση, ο Valenzuela αντλεί από μια αβανγκάρντ γεύση στη μορφή και την ουσία, ξεφεύγοντας από πιθανές ετικέτες και επιτρέποντας αυτή τη συμβολή στη βιβλιογραφία του για μια ισχυρή αναγνωστική αμφιθυμία. Μυθιστορήματα και ιστορίες που προσφέρουν νέες αρμονίες με τις οποίες συνοδεύουν πραγματικότητες που συμβαίνουν πάντα παράλληλα με τον κόσμο μας. Χαρακτήρες που εκτίθενται στο να γίνουν τόσο ανεξήγητοι όσο είναι τελικά κοντά στην εξέλιξή μας.
Με τη Luisa Valenzuela, η ανάγνωση είναι ανακάλυψη και υπομονετική αίσθηση ανοιχτότητας σε νέες εστίες. Στη φανταστική του πτυχή, οποιαδήποτε από τις πλοκές του παρέχει πάντα αυτή τη φρέσκια ιδέα για κάποιον που έχει επιχειρήματα σαν να προέρχονται από μούσες του πεζού. Από την δοκιμιακή του πτυχή, δεν το έχω τόσο καλά τοποθετημένο, αλλά είμαι σίγουρος ότι θα είναι κάποια μεγάλη ανακάλυψη αργότερα.
Τα 3 καλύτερα προτεινόμενα μυθιστορήματα της Luisa Valenzuela
Το πρωί
Κάθε συγγραφέας που καλείται στην εξερεύνηση και η πρωτοπορία αντιμετωπίζει κάποια στιγμή το καθήκον να υποταχθεί στο είδος του επιστημονική φαντασία. Σίγουρα περισσότερο προς μια κοινωνιολογική πτυχή αν θέλετε, με τις δυστοπίες της και ούτω καθεξής, αλλά τελικά επιστημονική φαντασία γιατί το μέλλον είναι πάντα ο γόνιμος χώρος στον οποίο προβάλλεται η λογοτεχνία του μέλλοντος, των παράλληλων κόσμων, ό,τι χρειάζεται για να αναδειχθεί το τρέχον νοητικό κατασκεύασμα.
Η δράση διαδραματίζεται σε ένα απροσδιόριστο και ατελές μέλλον, όπου ο περιορισμός στο σπίτι, η κάλυψη του προσώπου με πέπλα ή η επικοινωνία μέσω οθονών είναι μέρος της τρέχουσας κανονικότητας. Δεκαοκτώ συγγραφείς στο πλοίο El Mañana απάγονται από μια ομάδα κομάντο, στερούνται τις εμπειρίες και τα λόγια τους: διαγράφονται σε μια στιγμή από το λογοτεχνικό σύμπαν.
Γιατί είναι τόσο σημαντικό να τους φιμώσετε; Υπάρχει αποκλειστική γλώσσα τους; Τι φοβούνται αυτοί που βρίσκονται στην εξουσία; Οι αξιωματικοί επιβολής του νόμου κατέστρεψαν όλο το έργο της Elisa Algarañaz, το έσκισαν από τη βιβλιοθήκη της και την περιόρισαν σε ένα δωμάτιο, μόνη με τον φορητό υπολογιστή της, τον οποίο ελέγχουν κάθε εβδομάδα για να διαγράψουν αργότερα όλο το περιεχόμενό του. Σε αυτό το πλαίσιο, θα προσπαθήσει να απαντήσει στις ερωτήσεις τους και μαζί με τον Esteban Clemente και τον Omar Katvani –χάκερ και μεταφραστή– θα ξεκινήσουν μια ιστορία αγάπης, παραλήρημα, συνωμοσίες και κινδύνους που το λιμάνι μπορεί να είναι μια αδύνατη απάντηση.
Ένα μυθιστόρημα που διασχίζει τα ποτάμια της γλώσσας προς την καταγωγή της δημιουργίας. Το οποίο διερευνά την ταυτότητα και τη δύναμη που μπορούν να ασκήσουν οι άνθρωποι μέσω των λέξεων. Που συνδυάζει τη λύτρωση του χιούμορ με την οξύτητα του προβληματισμού. Και αυτό προμηνύει τη βίαιη αντίδραση στην ασταμάτητη γυναικεία ενδυνάμωση των τελευταίων ετών. Ένα κορυφαίο έργο στην καριέρα της Luisa Valenzuela.
Το αστείο του Θεού
Υπάρχουν ιστορίες και παραμύθια που στην πραγματικότητα είναι μυθιστορηματικές προτάσεις, προσκλήσεις προς τον αναγνώστη να συνεχίσει να υφαίνει αποδομημένες, κατακερματισμένες ή απλώς σκόπιμα ημιτελείς πλοκές. Το θέμα είναι να κλείσουμε κάθε κεφάλαιο με αυτόν τον δελεαστικό δρόμο που δεν έχει επιλεγεί. Και το θέμα είναι μεταγλωσσικό ως προς το εύρος εκείνων των κινήτρων του συγγραφέα, εκείνο το σχήμα της πιθανής αφήγησης που δεν έρχεται ποτέ να είναι υπέρ μιας άλλης που τελικά συμβαίνει. Η Luisa Valenzuela παίζει με όλες αυτές τις υποθέσεις σε ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κοκτέιλ της.
Το God's Joke μάς παρουσιάζει την πρόκληση να καταλάβουμε πού βαδίζουν οι χαρακτήρες του, μέσα από τι καταγραφές γίνονται οι ιστορίες, ποιες είναι οι αντιπαραθέσεις μεταξύ της φιγούρας του αφηγητή, του συγγραφέα και των πρωταγωνιστών του. Σαν να επρόκειτο για ένα παιχνίδι με ζάρια στο οποίο η τύχη μερικές φορές επηρεάζει και μερικές φορές υποχωρεί στην πλοκή, η Luisa Valenzuela πετάει πάνω από τα διαστήματα της φαντασίας (κάνοντας μια παράκαμψη σε προκαθορισμένες προσδοκίες) για να καλέσει τον περιπετειώδη χορό της με τη γλώσσα: όπου η γλώσσα είναι εφικτό να κάνουμε στριπτίζ με τα γράμματα, χωρίς να ξεχνάμε την αξία του νοήματος και του ανούσιου. Καθαρή τεκμηριωμένη εφεύρεση, γιατί αν κάτι χαρακτηρίζει τη συγγραφέα μας, είναι η ικανότητά της να κοσκινίζει τους τόνους της φωτιάς και να τους απλώνει σε αυτό το πνευματώδες αμάλγαμα, μισή μυθοπλασία, μισή «πραγματικότητα» μιας απαράμιλλης αφήγησης.
Η διασταύρωση
Κάθε περιπέτεια έχει το ταξίδι της. Γιατί το εγχείρημα δεν είναι να ακολουθείς ήδη σηματοδοτημένα μονοπάτια, αλλά μάλλον να σηματοδοτείς το δικό σου ταξίδι που μπορεί να μαστιστεί με εμπόδια, ταλαιπωρίες και απρόβλεπτα γεγονότα, αλλά που τελικά περιλαμβάνει την άσκηση της μέγιστης ελευθερίας. Η σεξουαλική εξέλιξη του καθενός είναι επίσης αυτό το ταξίδι για να ανακαλύψει κανείς, αν όντως είναι πρόθυμος να είναι ελεύθερος σε αυτό το θέμα...
Το ταξίδι παράγει το αποτέλεσμα του να πηδάς κάτω από μια τσουλήθρα στο σκοτάδι: αδύνατο να μην νιώσεις τον ενθουσιασμό της διαδρομής και να μην ξέρεις πού θα πάει και πού θα τελειώσει. Σε αυτό το μυθιστόρημα «Υπάρχει επίσης ένας ρητός και ανέμελος ερωτισμός, που συνδυάζει τη φαντασία με το ακατέργαστο σεξ, το θηλυκό της επιθυμίας με τα αντρικά γεννητικά όργανα, αναμειγνύοντας συστατικά που κάνουν την απόλαυση των αισθήσεων μια απεριόριστη και μοναδική εμπειρία όπου τα σύνορα μεταξύ έξω και μέσα ενώνονται, με τον καλύτερο τρόπο ιερής μύησης».
